Nước là thách thức đối với các hãng công nghệ lớn, ngoại trừ Microsoft

Tiêu thụ nước là bài toán nan giản đối với các gã khổng lồ công nghệ, song, Microsoft đã có kế hoạch giải quyết các trở ngại về năng lượng và tính bền vững.

Những con số

Brian Janous bắt đầu làm việc tại Microsoft vào năm 2011 với tư cách kiến trúc sư tiện ích trung tâm dữ liệu. Anh gia nhập tập đoàn vào thời điểm những vấn đề năng lượng và tính bền vững chỉ mới phát sinh.

“Tôi là người đầu tiên được đưa vào công ty để làm việc với các vấn đề năng lượng và tính bền vững. Đó là thời điểm mà tôi… gần như không hiểu tại sao Microsoft lại cần một người như mình”, Janous nói với tờ CNBC qua một cuộc điện thoại.

Anh bổ sung: “Khi ấy, người đã thuê tôi nói rằng ‘Tôi nghĩ toàn bộ đám mây là một vấn đề lớn và năng lượng sẽ là thứ vô cùng quan trọng đối với tương lai của tập đoàn’. Người đó rõ ràng đã đúng. Trong vài năm qua, khi đám mây bùng nổ, năng lượng và những tác động của chúng ta lên môi trường đã dần trở thành những vấn đề bức thiết”.

Brian Janous - Giám đốc Năng lượng Bền vững của Microsoft.

Chính phủ Mỹ ước tính các trung tâm dữ liệu trong nước đã tiêu tốn khoảng 70 tỷ kWh điện vào năm 2014, tương đương 1,8% tổng mức tiêu thụ của cả nước. Con số này sắp sửa chạm mốc xấp xỉ 73 tỷ kWh vào năm 2020.

9 năm gia nhập Microsoft, Janous từng bước vươn lên trở thành Tổng Giám đốc Năng lượng Bền vững của công ty. Mở rộng tham vọng sang chuỗi cung ứng đồng nghĩa với việc công ty đã chuyển từ có một “số ít” người giám sát tính bền vững sang xây dựng hẳn một nhóm nghiên cứu, xử lý các vấn đề môi trường “như là một chức năng cốt lõi”, theo lời Janous. Những nỗ lực được đẩy lên đến đỉnh điểm vào hồi tháng 1, khi Microsoft thông báo mục tiêu của hãng là ngăn chặn khí carbon vào năm 2030.

Hồi tháng 9, Microsoft cũng thông báo họ sẽ cấp thêm nhiều nước hơn con số mà hãng tiêu thụ vào năm 2030, tập trung vào 40 lưu vực “áp lực cao” nơi hãng hoạt động. Đây không phải là công ty công nghệ đầu tiên đưa ra thông báo như vậy. Hồi tháng 5, Intel cam kết sẽ trở thành gương mặt tích cực trong việc tiêu thụ nước vào cuối thập kỷ này.

Tiêu thụ nước là một vấn đề toàn cầu. Liên hợp quốc ước tính thế giới hiện nay sử dụng nước nhiều gấp 6 lần lượng nước tiêu thụ cách đây 100 năm, trung bình mỗi năm tăng 1%. Chính phủ Mỹ ước tính các trung tâm dữ liệu tại quốc gia này dùng khoảng 660 tỷ lít nước vào năm 2020, đủ để bơm đầy 264,000 bể bơi cỡ lớn của Olympic.

Giờ đây, doanh thu của Microsoft tăng 36% nhờ nhóm Đám mây Thương mại – tăng từ 10% vào năm 2016. Họ đang tìm cách nâng cao hiệu quả làm việc về năng lượng cho các trung tâm dữ liệu (nơi cung cấp các sản phẩm điện toán đám mây), bắt đầu từ việc dìm chúng xuống nước để thử nghiệm pin nhiên liệu hydro cho nguồn năng lượng dự phòng. Azure - mạng lưới đám mây công khai của Microsoft - được phân phối qua hơn 60 khu vực trung tâm dữ liệu, kể cả một chiếc ở Arizona – một trong những bang khô hạn nhất nước Mỹ - sẽ mở cửa vào năm 2021.

“Chúng tôi thiết kế các trung tâm dữ liệu theo cách tiết kiệm nước nhất có thể. Phần lớn thời gian, ngay cả ở những nơi như Arizona, chúng tôi cũng không dùng nước để làm nguội. Chúng tôi làm nguội các trung tâm dữ liệu bằng không khí bên ngoài”, Janous giải thích.

Microsoft thử nghiệm dìm trung tâm dữ liệu xuống đáy biển.

Anh bổ sung rằng chỉ khi nhiệt độ chạm mốc 85 độ Faren, họ mới dùng nước. Và Microsoft áp dụng công nghệ làm nguội dễ bay hơi, tương tự điều hòa không khí gia đình.

Áp dụng kỹ thuật số

Khi nhắc tới các khu vực chịu áp lực về nước, một vấn đề cần bàn là dữ liệu không phải lúc nào cũng được số hóa hoặc có thể truy cập. Rất nhiều bên tham gia vào việc cung cấp nước cho các hộ gia đình hoặc các doanh nghiệp, và có rất nhiều bộ phận liên quan không muốn chia sẻ thông tin với người khác, theo một báo cáo được thực hiện bởi International Water Association (Hiệp hội Nước quốc tế) vào năm 2019.

Thông qua trí tuệ nhân tạo cho chương trình Trái đất, Microsoft cấp một khoản tài trợ cho tổ chức Leadership Counsel for Justice and Accountability (tạm dịch: Cố vấn Lãnh đạo cho Công lý và Trách nhiệm giải trình), để làm việc trên phần mềm nhằm dự đoán tốt hơn các mức độ và khả năng tiếp cận trong khu vực Central Valley có nguy cơ bị khô hạn của California. Tổ chức đó sẽ dùng Azure để tạo ra một bảng điều khiển cung cấp con số ước lượng về tình trạng sẵn có của nước uống và tác động của trạng thái khô hạn tới sự sẵn có đó.

Những doanh nghiệp dùng dữ liệu trong quản lý nước là trọng tâm của công ty thúc đẩy tăng trưởng Elemental Excelerator. Công ty này đầu tư vào các doanh nghiệp xử lý vấn đề biến đổi khí hậu trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Mỗi năm, có khoảng 800 ứng viên tham gia chương trình của công ty. Ba trong số đó sẽ được chọn vào đoàn hệ lĩnh vực cấp nước hiện tại, được công bố vào tuần trước.

Một trong số họ là NEER – nền tảng công nghệ quản lý nước bằng máy học giúp dự đoán và ngăn chặn sự cố như lũ lụt hoặc đường ống rò rỉ, hoạt động trên cơ sở hạ tầng nước uống, nước mưa và nước cống. Tại Mỹ, người ta ước tính chi phí sửa chữa các sự cố vỡ nước rơi vào khoảng 2.6 tỷ USD/năm.

“Thay vì... nếu một đường ống bị rò rỉ và bạn chạy xung quanh để lắp nó, bạn có thể chọn một cách tiếp cận tích cực hơn để hiểu chính xác nơi xảy ra lỗi trên hệ thống và cách tận dụng ngân sách, thời gian bạn có để bảo vệ và giữ gìn cơ sở hạ tầng hiện có”, Kim Baker – Giám đốc Đổi mới nước của Elemental Excelerator – nói với tờ CNBC qua một cuộc điện thoại.

Baker đồng ý rằng trước đây, đã có sự dịch chuyển trọng tâm chú ý vào lượng khí carbon trong việc quản lý nước của các công ty, nhưng thông báo của các tập đoàn như Microsoft và Intel đã góp phần nâng tầm vấn đề. “Một trong những lỗ hổng mà chúng tôi thấy ở Elemental là cách kể câu chuyện tiêu dùng công cộng, cách loại bỏ từ chuyên ngành kỹ thuật... mà nhờ vậy, các lãnh đạo công ty và nhóm phát triển bền vững có thể nắm bắt được vấn đề và tạo ra một vài loại kết nối giữa con người với nước, nước thải, nước mưa hoặc bất cứ thứ gì có thể. Nó là nền tảng của cuộc sống”, cô phát biểu.

Baker nói thêm: “Công nghệ có thể là một giải pháp cho các vấn đề về nước, nhưng bất kỳ sáng kiến nào cũng cần nhận được sự ủng hộ của cộng đồng. Microsoft đang làm đúng, đó là sử dụng dữ liệu họ có để thúc đẩy quá trình. Với tôi, bước tiếp theo là tạo nền tảng cho quá trình trong các cộng đồng, nơi nó sẽ được tiến hành và sự tham gia của các bên liên quan để xúc tiến cho bất kỳ thiết lập hoặc trình diễn công nghệ nào mà họ sẽ thực hiện, nhằm biến công việc đó thành cơ hội kinh doanh lâu dài”.

Còn với Janous, những khó khăn trên hành trình chạm tới mục tiêu khí hậu của Microsoft chỉ mới bắt đầu: “Thật tuyệt khi đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng đó, nhưng giờ đây chúng tôi mới thực sự bắt tay vào việc...”